Ortodonti, diş-çene-yüz bölgesiyle alakalı bozuklukların oluşmasını önlemek; mevcut bozukluklarn ilerlemesini durdurmak ve tedavi etmek; bununla birlikte iyi bir estetik ve fonksiyon (ısırma, çiğneme, konuşma vb.) sağlamayı hedefleyen uzmanlık dalıdır.
Ortodontik Bozukluklar Neden Oluşur?
Genetik faktörler
Doğumsal anomaliler (dudak-damak yarığı vb.)
Hatalı fonksiyonlar (ağız solunumu vb.)
Zararlı alışkanlıklar (parmak emme, uzun süre yalancı emzik kullanma vb.)
Çürük nedeniyle süt dişlerinin erken kaybı
Travma
Ortodontik Bozukluklar Neden Tedavi Edilmeli?
Kişinin etkin şekilde ısırıp çiğnemesi ve konuşmasına yardımcı olmaktadır.
Sağlıklı diş ve diş etlerine katkıda bulunmaktadır.
Diş eti hastalıklarına ve çürüğe yatkınlık azalmaktadır.
Farklı fonksiyonel sorunların (eklem şikâyetleri vb.) gelişimi engellemektedir.
Dişler hem fonksiyon hem görünüm olarak daha iyi konuma gelir ve daha estetik görünürler.
Ortodontik Muayene Ne Zaman Yapılmalı?
5-6 yaşlarındaki çocuklarda bazen ortodontik muayene yararlı olabilmektedir. Bu yaşlarda çoğunlukla ortodontik tedavi uygulanmasa da bazı önleyici ortodontik tedaviler oldukça yararlı olmakatadır. Bu yaşlarda uygulanacak ortodontik tedaviler önleyici ve koruyucu ortodontik tedavi olarak isimlendirilirmektedir.
Önleyici Ortodontik Tedavi
Bu tedavilerde amaç daimi dişler için yeterli yer hazırlamaktır. Erken kaybedilen süt dişlerinin yerini koruyucu yer tutucular hazırlanmaktadır.
Koruyucu Ortodontik Tedavi
Kötü alışkanlık (parmak emme, anormal yutkunma gibi) faktörlerine bağlı gelişebilecek problemleri önlemek amacıyla alışkanlık kırıcı apareyler hazırlanmaktadır. Daimi dişlere yer kazanmak ve kaybedilen dişlerin yerini korumak için karışık dişlenme dönemindeki hastalara koruyucu tedavileri içermektedir.
Ortodontik tedavi için ilk kontrol 7-8 yaş civarında alt ve üst daimi kesici dişlerin sürmesinden sonra yapılmalıdır. Bu yaştaki pek çok çocukta hem daimi hem de süt dişleri ağızdadır. Ortodontik problemlerin erken tanısı sonucunda yapılacak tedavi daha kolay olacaktır. Özellikle çeneleri ilgilendiren bozuklukların (iskeletsel sorunlar) tedavisi aktif büyüme ve gelişim döneminde yapılabilmektedir. Bu tür bozukluklar erken dönemde tedavi edilmezse 18 yaşından sonra uygulanacak ortognatik cerrahi tedavi ile tedavi edilebilirler. Bazı durumlarda da problem erkenden belirlendiği hâlde ortodonti uzmanı "bekle ve gör" yaklaşımıyla belirli periodlarla kontrole çağırarak tedavi için uygun zamanı belirleyebilir.
İskeletsel bozuklukların ortodontik cerrahi ile tedavisi:
Ortodontik tedavi çoğunlukla iki ana bölümden oluşmaktadır:
Tedavi safhası:
Ortodontik tedavi, bugün artık her yaşta uygulanabilmektedir. Tedaviler sabit ve hareketli apareylerle yapılabilmektedir.
Pekiştirme safhası: Bu bölümde tedaviyle elde edilen sonuçların korunması amaçlanmakta olup bu dönemde pasif özel pekiştirme apareyleri kullanılmaktadır.